Harufu ya kinywa ama ‘halitosis’ ni tatizo linalowapata watu wengi ulimwenguni. Hali hii imekuwa ikihusishwa na usafi wa kinywa lakini pia matatizo ya kiafya.
Kwa mujibu wa Kituo cha Maarifa cha MNT, sababu za tatizo hili ni;
Sababu za kiafya
Ketoacidosis: Wakati viwango vya insulini vya mtu mwenye kisukari ni chini sana, miili yao haiwezi tena kutumia sukari na badala yake kuanza kutumia mafuta. Wakati mafuta yanapovunjwa, ketoni hutolewa na kujenga. Ketoni zinaweza kuwa na sumu wakati zinapatikana kwa idadi kubwa na kutoa harufu isiyofaa ya pumzi.
Bronchiectasis: Hii ni hali ya muda mrefu ambapo njia za hewa huwa pana kuliko kawaida, na hivyo kuruhusu mkusanyiko wa kamasi ambayo husababisha harufu mbaya ya kinywa.
Aspiration pneumonia: Uvimbe au maambukizi kwenye mapafu au njia ya hewa ambayo inaweza kusababisha harufu ya pumzi.
Sababu za kawaida;
Tumbaku: Bidhaa za tumbaku husababisha aina za harufu ya mdomo. Zaidi ya hayo, huongeza uwezekano wa ugonjwa wa fizi ambao unaweza pia kusababisha harufu mbaya.
Chakula: Kuvunjika kwa chembe za chakula zilizokwama kwenye meno kunaweza kusababisha harufu. Baadhi ya vyakula kama vile vitunguu vinaweza pia kusababisha harufu mbaya mdomoni.
Baada ya kusagwa, mabaki yaliyoharibika hubebwa kwenye damu hadi kwenye mapafu ambapo zinaweza kuathiri pumzi.
Kinywa kikavu: Mate kawaida husafisha kinywa. Ikiwa mdomo ni mkavu kwa asili au kavu kwa sababu ya ugonjwa fulani kama vile xerostomia, harufu inaweza kuongezeka.
Usafi wa meno: Kutopiga mswaki kikamilifu kutahatarisha kuondolewa kwa chembechembe ndogo za chakula ambazo zinaweza kujikusanya na kuvunjika hivyo kuupa kinywa harufu mbaya.
Madawa ya kulevya: Dawa fulani zinaweza kupunguza mate hivyo kuongeza harufu. Dawa nyingine zinaweza kutoa harufu zinapovunjika na kutoa kemikali kwenye pumzi.
Namna ngono ya mdomo inavyoeneza maambukizi ya Ukimwi
Magonjwa: Baadhi ya saratani, ini kushindwa kufanya kazi, na magonjwa mengine ya kimetaboliki yanaweza kusababisha halitosis, kwa sababu ya mchanganyiko maalum wa kemikali ambazo huzalisha.
Harufu mbaya inaweza kutofautiana kulingana na sababu ya tatizo. Ni bora kuuliza rafiki wa karibu kupima harufu ya kinywa chako, kwa kuwa inaweza kuwa vigumu kutathmini mwenyewe.
Ikiwa hakuna mtu anayepatikana, njia mojawapo ya kuangalia harufu ni kulamba kifundo cha mkono, kukiacha kikauke, kisha kukinusa. Harufu mbaya kwenye eneo hili la kifundo cha mkono inaweza kupendekeza kuwa una halitosis.